Łożysko i piasta koła to jeden z najważniejszych elementów układu zawieszenia. To właśnie ta konstrukcja sprawia, że koła jezdne poruszają się ruchem obrotowym na nieruchomej osi zawieszenia. Prościej rzecz ujmując, to dzięki łożysku i piaście samochód może się poruszać i nie stoi w miejscu. Jak skonstruowane jest łożysko i piasta koła? Jak rozpoznać awarię? Na co zwrócić uwagę przy wymianie?

Łożysko i piasta – konstrukcja

Jak już wspominaliśmy dziś łożysko i piasta to zintegrowany zespół. Dodatkowo łożysko jest zamkniętą konstrukcją, dzięki czemu dziś nie musimy martwić się o okresową konserwację tej części (dbanie o smarowanie czy sprawdzanie tak zwanych luzów), ale jednocześnie nie mamy żadnego dostępu do niej. Co więcej, jeśli zepsuje się łożysko lub piasta, zmuszeni jesteśmy do wymiany obu. 

Łożyska ogólnie dzielimy na trzy generacje:

1. Pierwsza generacja – kompaktowe łożyska wymienne

Jest to zespół dwóch łożysk, które zamknięte są w jednej, szczelnej obudowie. Składa się z pary łożysk stożkowych lub kulowych. 

2. Druga generacja – łożysko z piastą

Nie jest to część, którą możemy rozebrać, dlatego wymieniana jest w całości. Część ta jak piasta koła wciskana jest w zwrotnicę.

3. Trzecia generacja – cały moduł wraz z kołnierzami do mocowania tarczy hamulcowej, koła i zwrotnicy

To najbardziej skomplikowany i złożony rodzaj piasty i łożyska pod względem konstrukcji, jednak wyjątkowo prosty do wymiany. Bywają takie, w którym można wymienić jedynie część z łożyskiem, a sprawną całość pozostawić. 

Awaria łożyska i piasty koła

Nikt z nas nie lubi, gdy przychodzi moment, w którym dochodzi do nas, że należy wymienić w samochodzie jakąś część. Zdecydowanie plusem w przypadku piast i kół jest dość proste rozpoznanie awarii. Może ona objawiać się:

- szumem dochodzącym z okolicy kół jezdnych;

- metalicznym odgłosem pocierania;

- dudnieniem;

- luzem;

- drganiami pojawiającymi się przy niektórych prędkościach.

Piasta i łożysko – jak zabrać się za wymianę?

Naszym pierwszym zadaniem jest prawidłowe zdiagnozowanie niepokojących nas objawów. Wybieramy się do doświadczonego i sprawdzonego mechanika, a gdy ten potwierdzi, że piasta  i łożysko nadają się do wymiany, zakupmy odpowiednie części. Co to znaczy odpowiednie? Wykonane z dobrych, wytrzymałych materiałów, dedykowane do naszego modelu i rocznika samochodu. Nawet jeśli mamy pod ręką mechanika-cudotwórcę, nie zamontuje nam prawidłowo części, która jedynie na pozór pasuje jak ulał do naszego pojazdu.

Dochodzimy do montażu. Podczas wymiany piasty i łożyska należy trzymać się zaleceń producenta części oraz producenta samochodu. Wówczas wszystko powinno odbyć się bez dodatkowych komplikacji. Przede wszystkim mechanik musi pamiętać o odpowiedniej czystości w środowisku pracy i wszelkie ruchy dokonywać za pomocą fachowych narzędzi (np. specjalne ściągacze do starych części). Ponadto wymogiem jest wprasowanie łożyska i piasty prawidłową stroną (czujnik musi trafić na pierścień magnetyczny koła). 

W żadnym wypadku nasz mechanik nie może używać młotka ani prasy, gdyż w ten sposób może uszkodzić wewnętrzną bieżnię łożyska lub tarczę piasty koła i doprowadzić do zniszczenia nowej części i deformacji piasty. Wówczas odczujemy to poprzez nieprzyjemnie wibrujące przednie koła. 

 7 kroków – wymiana piasty przedniej

1. Przygotowujemy stanowisko pracy tak, by było możliwie jak najczystsze. 
2. Unosimy samochód, demontujemy koło oraz zacisk hamulcowy, jarzmo zacisku wraz z tarczą hamulcową.
3. Odkręcamy śrubę mocującą łożysko.
4. Rozpinamy połączenie wahacza i zwrotnicy, które umożliwi nam wysunięcie półosi.
5. Wysuwamy półoś i odkręcamy śruby, które mocują piastę.
6. Zdejmujemy piastę, dokładnie oczyszczamy rowek pod nowe części.
7. Montujemy, pamiętając, by zrobić to starannie i nie trzymać koła na podłodze (możemy uszkodzić łożysko).

7 kroków – wymiana piasty tylnej

1. Przygotowujemy stanowisko pracy tak, by było możliwie jak najczystsze. 
2. Unosimy samochód, zdejmujemy koło, zacisk hamulcowy, jarzmo i demontujemy tarczę hamulcową.
3. Zdejmujemy część ochronną starego łożyska (tzw. dekielek), odkręcamy śrubę, która montuje łożysko.
4. Zdejmujemy piastę, najlepiej za pomocą profesjonalnego ściągacza.
5. Staranie oczyszczamy trzpień.
6. Nakładamy nową piastę i przykręcamy śrubę mocującą.
7. Montujemy część zabezpieczającą oraz elementy układu hamulcowego. Zakładamy koło, dokręcamy, po czym kilkakrotnie musimy nacisnąć pedał hamulca.